Premier League

Begindagen

Ondanks het behalen van Europese successen in voorgaande jaren ging het eind jaren '80 niet goed met het Engelse voetbal. Stadions verouderden, hooligans domineerden rond de velden en Engelse clubs waren voor vijf jaar uitgesloten van deelname aan Europese competities, naar aanleiding van het Heizeldrama. De Football League First Division, die sinds 1888 de hoogste afdeling in Engeland was, raakte achter op de grote Europese competities, zoals de Italiaanse Serie A en de Spaanse Primera División. De clubs in deze competities trokken meer toeschouwers, hadden betere stadions en bovendien kaapten ze de goede spelers uit Engeland weg.

Desondanks krabbelde het voetbal in Engeland in de jaren '90 weer langzaam op. Op het WK van 1990 werd de halve finale bereikt, de Engelse clubs werden weer toegelaten tot de Europese competities en de stadions werden grondig gerenoveerd als gevolg van strengere veiligheidsvoorschriften.

Ook de televisiegelden kregen een steeds prominentere rol. In 1986 ontving de Football League 6,3 miljoen pond voor een tweejarige overeenkomst, maar toen deze in 1988 werd hernieuwd steeg de prijs in vier jaar tijd tot 44 miljoen pond. De onderhandelingen in 1988 wezen al op de komst van een nieuwe 'supercompetitie'. Toen de stadions moderniseerden en de inkomsten flink toenamen, werd door de beste clubs van het land gesproken over een mogelijke afscheiding van de Football League, met als doel om optimaal te kunnen profiteren van het vele geld dat in het voetbal werd gepompt.

Oprichting

Aan het einde van het seizoen 1990/91 lag er een plan op tafel voor de oprichting van een nieuwe divisie die voor nog meer geld in het voetbal zou zorgen. Op 17 juli 1991 werd door de clubs in de toenmalige hoogste divisie een overeenkomst getekend waarmee de eerste stap richting de FA Premier League was gezet. De nieuwe hoogste divisie zou commercieel onafhankelijk worden van de FA en de Football League, waardoor de uitzendrechten en de sponsorovereenkomsten volledig in handen van de FA Premier League zouden komen. Dit plan werd ondersteund door het argument dat Engelse clubs voortaan zouden kunnen concurreren met de top van Europa.

Greg Dyke, directeur van London Weekend Television, ging in 1990 met de vijf grootste clubs om tafel om de afscheiding van de Football League uit te werken. Volgens Dyke zou het voor zijn bedrijf lucratiever zijn als alleen de grootste clubs van het land op de nationale televisie zouden verschijnen. De vijf clubs waren voorstander van dit plan, maar de FA noemde het slechts een manier om de positie van de Football League te verslechteren. En zonder steun van de FA zou de nieuwe competitie nooit kunnen slagen.

In 1992 trokken de First Division-clubs zich massaal terug uit de Football League en op 27 mei 1992 werd de FA Premier League opgericht. Dit betekende een einde aan een periode van 104 jaar met vier divisies in de Football League. De Premier League zou gaan opereren als een enkele divisie en de Football League als een competitie met drie divisies. Aan de opzet veranderde echter niets. Het aantal clubs in de divisies veranderde niet en ook het promotie-en-degradatiesysteem tussen de twee hoogste afdelingen bleef gelijk.

Het eerste seizoen van de nieuwe Premier League ging van start in 1992 met 22 clubs. Het eerste doelpunt werd gescoord door Brian Deane namens Sheffield United, dat Manchester United met 2-1 versloeg. De eerste 22 clubs die in de nieuwe Premier League speelden waren Arsenal, Aston Villa, Blackburn Rovers, Chelsea, Coventry City, Crystal Palace, Everton, Ipswich Town, Leeds United, Liverpool, Manchester City, Manchester United, Middlesbrough, Norwich City, Nottingham Forest, Oldham Athletic, Queens Park Rangers, Sheffield United, Sheffield Wednesday, Southampton, Tottenham Hotspur en Wimbledon.

Dominantie van de "grote vier" (periode 2000-2010)

Een opvallend kenmerk van de Premier League in de eerste jaren na de eeuwwisseling was de dominantie van de zogenaamde "grote vier": Arsenal, Chelsea, Liverpool en Manchester United. Vooral tussen 2002 en 2009 werden de eerste vier plaatsen bijna ieder seizoen door deze clubs bezet. In mei 2008 uitte Kevin Keegan zijn zorgen hierover door te zeggen dat de Premier League weleens zou kunnen uitgroeien tot een van de saaiste competities ter wereld. Voorzitter Richard Scudamore relativeerde deze uitspraak door te stellen dat er genoeg schommelingen plaatsvinden in de middenmoot en de onderste regionen, waardoor de competitie interessant blijft.

In de jaren na 2009 slaagden Tottenham Hotspur en Manchester City erin de top-vier binnen te dringen. Tottenham eindigde in het seizoen 2009/10 op de vierde plaats en werd daarmee de eerste club die in de top-vier eindigde na Everton in 2005. Desalniettemin bleef er kritiek komen op de kloof tussen de top van de Premier League en de overige clubs, die voornamelijk werd veroorzaakt door de steeds sterker wordende financiële middelen van topclubs. Nadat sinds het seizoen 1994/95 geen enkele club buiten de "grote vier" meer kampioen wist te worden, sleepte Manchester City in het seizoen 2011/12 de titel in de wacht. In hetzelfde seizoen eindigden Chelsea en Liverpool zelfs voor het eerst sinds het seizoen 1994/95 niet bij de eerste vier.

Ontwikkeling

Op verzoek van de FIFA werd in 1995 het aantal clubs in de Premier League teruggebracht naar twintig. Hiervoor degradeerden eenmalig vier clubs en promoveerden er twee. Op 8 juni 2006 deed de FIFA opnieuw een verzoek aan de Europese topcompetities om het aantal clubs in de competitie te reduceren tot achttien. De Premier League weigerde stellig, waardoor in 2007 gewoon weer twintig clubs aan het nieuwe seizoen begonnen. De naam van de competitie veranderde in dat jaar van FA Premier League naar simpelweg Premier League.

Op 13 februari 2018 werd bekend dat de tv-rechten voor de wedstrijden in de Premier League tussen 2019 en 2022 verkocht waren voor 4,46 miljard pond, omgerekend zo'n 5 miljard euro. De uiteindelijke opbrengst zou nog hoger uitvallen, omdat twee livepakketten nog in de verkoop gingen. Sky Sports schafte vooralsnog vier pakketten aan en BT Sports een. De laatste deal in de Premier League over de periode van 2015 en 2019 was 5,14 miljard pond waard. Dat was toen nog 7 miljard euro.

Landskampioenen en topscorers (vanaf 1992)

Individuele records

Aantal seizoenen in Premier League

• De clubs die vetgedrukt zijn spelen in het seizoen 2023-2024 in de Premier League.

Punten van de kampioen sinds 1993

Een overzicht van de behaalde punten van de kampioen vanaf de oprichting van de Premier League in 1992 tot en met het heden. Vanaf het seizoen 1995/96 werd gespeeld met 20 clubs in plaats van 22.

Champions League

De UEFA Champions League stelt ieder jaar vier plaatsen beschikbaar voor Engelse ploegen om deel te nemen aan het toernooi. De eerste 4 op de eindranglijst plaatsen zich voor het Champions League-toernooi van het volgende seizoen.

Europa League

Aan de UEFA Europa League mogen twee Engelse ploegen deelnemen. De bekerwinnaar van de FA-Cup en de nummer 5 plaatsen zich voor het Europa League-toernooi van het volgende seizoen. Indien de FA-Cup wordt gewonnen door een ploeg uit de top 5, mag ook nummer 6 naar de Europa League]

Europa Conference League

Aan de UEFA Europa Conference League mag één Engelse ploeg deelnemen. De bekerwinnaar van de EFL Cup plaatst zich voor de play-offs voor de Europa Conference League-toernooi van het volgende seizoen. Indien de EFL-Cup wordt gewonnen door een ploeg uit de top 6, mag nummer 7 naar de Europa Conference League.

Spelers

Trainers

• Martin Jol: Tottenham Hotspur 2004-2007, Fulham FC 2011-2013
• René Meulensteen: Fulham FC 2013-2014
• Ruud Gullit: Chelsea 1996-1998, Newcastle United 1998-1999
• Guus Hiddink: Chelsea 2009, Chelsea 2015-2016
• Ronald Koeman:Southampton FC 2014-2016, Everton 2016-2017
• Louis van Gaal: Manchester United 2014-2016
• Dick Advocaat: Sunderland 2015
• Frank de Boer: Crystal Palace 2017
• Erik ten Hag: Manchester United 2022-heden